Sakal Yosunu - Biyojenik Dekalsifikasyon
Gönderim Zamanı: 13 Mart 2020 20:41
Merhaba,
Bir süredir akvaryumumda tek tük sakal yosunu görüyorum. Yine bir süredir elodealarımda ve anubias yapraklarımda çok sert, kazıyarak bile zor çıkan kireç gibi bir tabaka oluştu. İki problem için de ayrı ayrı okumalar yaparken aslında bir noktada bu problemlerin birbiriyle ilişkili olduğunu öğrendim.
Aşağıya okuduklarımdan yaptığım çeviriyi kaynakları ile birlikte ekliyorum.
Henüz mekanik temizlik dışında herhangi bir çözüm yöntemini kendi tankımda denemedim; bu sebeple aktarımım tecrübem değil sadece okumalarımdır.
Kuldur, hata yapar; düzeltilmesi gerektiğini düşündüğünüz bir nokta olursa katkıda bulunursanız sevinirim [:$]
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/211822/130320202018101.jpg[/IMG]
Sakal yosunu rengi siyah olsa da aslında kırmızı yosun familyasındandır, ölünce rengi kırmızıya döner. Sağlıklı bir sakal yosununun rengi koyu yeşil, kahverengi ya da siyah olabilir. Hem tuzlu hem de tatlı su akvaryumlarında oluşabilir.
Aşırı yemleye, karbondioksit miktarına ve/veya ışık şiddetinde bağlı olarak ortaya çıkar. Değişkenlerin etkisi aşağıdaki başlıklarda anlatılmıştır.
[K][B]1. Aşırı Yemlemeye Bağlı Sakal Yosunu Oluşumu: [/B][/K]
Aşırı yemleme, az su değişimi ile birlikte organik kirlilik oluşturur. Bu organik kirlilik başka problemlerin yanında sakal yosunu için de davetiye niteliğindedir. Balıkların tüketebileceğinden fazla miktarda atılan yem zemine substrat üzerine çöker, bir süre sonra yosunlar için gübreymiş gibi besleyici görev alır. Fazla yemleme yapmaktan kaçınmak, haftalık su değişimlerini aksatmamak, fazla yemleme yapıldığı düşünüldüğünde dip çekimi yapmak fazla yemlemeden kaynaklanan sakal yosunu ile mücadelede birinci kuraldır.
[K][B]2. CO2 Miktarına Bağlı Sakal Yosunu Oluşumu: [/B][/K]
Eğer suda çözünmüş CO2 miktarınız çok azsa, düzenli vermediğiniz için günlük CO2 miktarınızda dalgalanmalar varsa ya da tank içindeki su sirkülasyonu zayıfsa sakal yosunun oluşması için mükemmel ortam oluşmuş demektir.
Sakal yosunundan muzdaripseniz ve CO2 katkınız düzensizse ilk düşünmeniz gereken CO2 seviyenizi yeterli seviyede sabit tutmak olmalı.
Eğer tankınızda CO2 takviyesi için bir düzeneğiniz yoksa sakal yosununun yanında benim gibi bir başka probleminiz daha olabilir. Bu da [B]biyojenik dekalsifikasyon[/B].
Biyojenik dekalsifikasyon en basit hali ile sudaki CO2 miktarı azaldığında ya da olmadığında bitkilerin CO2 ihtiyaçlarını suyun içinde bulunan diğer maddelerden (Kalsiyum bikarbonat) sentezlemesidir.
Bu bitki (ya da yosun) tarafından gerçekleştirilen kimyasal bir tepkimedir. Bitki kalsiyum bikarbonatı tepkimeye sokarak CO2, su ve kalsiyum karbonat (CaCO3) çıkarır. Karbonat sertliği ve toplam sertlik düşer. Ph yükselir.
Açığa çıkan kalsiyum karbonat özellikle elodea ve anubias gibi bitkilerin yapraklarında kireç gibi sert yapılar oluşturur.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/211822/130320202018111.jpg[/IMG]
[B]Görsel kirliliği şimdilik bir kenara bırakalım ve biyojenik dekalsifikasyon sürecinin sakal yosunuyla ilişkisine bakalım.[/B]
Eğer tankınızda yetersiz CO2 varsa, hali hazırda tankınızda bulunan sakal yosunları da fotosentez için ihtiyaç duydukları karbondioksidi biyojenik dekalsifikasyon tepkimesiyle temin etmeye çalışacak, ve bunu elodealardan çok daha kolay yapacak.
Bu süreç sonunda elodeanın yapraklarında biriken sertleşmiş kalsiyum karbonat sakal yosunları söz konusu olduğunda adeta bir zırh görevi görüyor. Sakal yosunları bu madde ile kaplanıyor ve hücre duvarları betonla örülmüşçesine güçleniyor. Bildiğimiz alg yiyiciler [Sae’nin sakal yosununu tüketmeyi sevdiği söylenir] için cazibesini yitiriyor.
(Bir kaynakta dekalsifikasyona uğramış sakal yosunlarının görünüm olarak elodea yapraklarındaki kireç birikimine benzediğini okudum ancak başka bir kaynakta bunu teyit edemedim.)
Bu arada, araştırma severlere bir dipnot ekleyim: Salyangozlar da biyojenik dekalsifikasyon kullanıyormuş ancak ters yönde. Yani girdi olarak kalsiyum karbonatı alıyorlar, kabuklarında kullanıyorlar; sonucunda ürün olarak CO2 oluşturuyorlarmış.
[B][K]3. Fazla Işıklandırma Bağlı Sakal Yosunu Oluşumu:[/K][/B]
Diğer tüm yosunlar gibi sakal yosunu da ışığı seviyor. Işık ne kadar güçlüyse ve fazlaysa o kadar hızlı yayılıyor.
Tankınızın günlük aydınlatma sürelerini düşürerek sakal yosununu azaltabilir hatta tamamen kurtulabilirsiniz.
[K][B]Peki sakal yosunundan kurtulmak için başka neler yapılabilir?[/B][/K]
[B]1. Mekanik Temizlik:[/B]
Sakal yosununa mekanik yaparken tankın içinde kazıma / fırçalama önerilmiyor. Kazıyarak ya da fırçalayarak kurtulduğunuzu düşündüğünüz sakal yosunu zerrecikleri bir başka noktaya yapışarak birkaç gün sonra size merhaba diyebilir [:P]
- Bitkinizin yaprağındaysa sadece o bitkinizin o yaprağını kesip atın.
- Zemin kumunuzun zerrelerindeyse dip çekimiyle o taneciklerden kurtulun.
- Filtre emiş basış boruları, ısıtıcı contaları gibi plastik yüzeylerdeyse bu parçaları tankın dışında akvaryumdan aldığınız suyun içinde temizleyin.
- Dekor olarak kullandığınız diğer objelerin üzerindeyse çıkarabiliyorsanız tankınızın dışında temizleyin. Çıkaramıyorsanız sizi bir sonraki maddeye alıyoruz.
[B]2. Sıvı Karbon İle Temizlik:[/B]
Excel diye de adlandırılan sıvı karbon, sakal yosunuyla mücadelede etkili bir araç. Dozunda kullandığınız sürece bitkileriniz için de faydalı.
Kullanma talimatında anlatıldığı şekilde uygulayabileceğiniz gibi enjektör yardımıyla (yine dozu aşmadan) direk sakal yosunlarının üzerine de püskürtebilirsiniz.
Bu noktada tankınızdaki sirkülasyonun da yeterli olması excelin her yere ulaşmasında önem taşıyor.
Excele maruz kalan siyah sakal yosunu bir süre sonra mor/kırmızı arası bir renge dönüyor; ardından şeffaflaşıyor. Tamamen öldüğünde ise beyaz oluyor. [Bu videonun 1:42 saniyesinden itibaren renk değişimlerini görebilirsiniz https://www.youtube.com/watch?v=wCAR2gjXwQA]
[B]3. Sakal Yosunu Tüketen Canlılar:[/B]
Bir diğer mücadele yöntemi de tankınıza menülerinde sakal yosunu bulunan canlılar eklemek. Sae olarak adlandırılan Siamese algae eater, karides örnek olarak verilebilir.
Kaynaklar:
https://www.thekrib.com/Plants/CO2/decalcification.html
https://www.jbl.de/tr/sss/detail?faqid=211&glossary_id=74
https://www.aquasabi.com/aquascaping-wiki_algae_bba-black-beard-algae
Bir süredir akvaryumumda tek tük sakal yosunu görüyorum. Yine bir süredir elodealarımda ve anubias yapraklarımda çok sert, kazıyarak bile zor çıkan kireç gibi bir tabaka oluştu. İki problem için de ayrı ayrı okumalar yaparken aslında bir noktada bu problemlerin birbiriyle ilişkili olduğunu öğrendim.
Aşağıya okuduklarımdan yaptığım çeviriyi kaynakları ile birlikte ekliyorum.
Henüz mekanik temizlik dışında herhangi bir çözüm yöntemini kendi tankımda denemedim; bu sebeple aktarımım tecrübem değil sadece okumalarımdır.
Kuldur, hata yapar; düzeltilmesi gerektiğini düşündüğünüz bir nokta olursa katkıda bulunursanız sevinirim [:$]
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/211822/130320202018101.jpg[/IMG]
Sakal yosunu rengi siyah olsa da aslında kırmızı yosun familyasındandır, ölünce rengi kırmızıya döner. Sağlıklı bir sakal yosununun rengi koyu yeşil, kahverengi ya da siyah olabilir. Hem tuzlu hem de tatlı su akvaryumlarında oluşabilir.
Aşırı yemleye, karbondioksit miktarına ve/veya ışık şiddetinde bağlı olarak ortaya çıkar. Değişkenlerin etkisi aşağıdaki başlıklarda anlatılmıştır.
[K][B]1. Aşırı Yemlemeye Bağlı Sakal Yosunu Oluşumu: [/B][/K]
Aşırı yemleme, az su değişimi ile birlikte organik kirlilik oluşturur. Bu organik kirlilik başka problemlerin yanında sakal yosunu için de davetiye niteliğindedir. Balıkların tüketebileceğinden fazla miktarda atılan yem zemine substrat üzerine çöker, bir süre sonra yosunlar için gübreymiş gibi besleyici görev alır. Fazla yemleme yapmaktan kaçınmak, haftalık su değişimlerini aksatmamak, fazla yemleme yapıldığı düşünüldüğünde dip çekimi yapmak fazla yemlemeden kaynaklanan sakal yosunu ile mücadelede birinci kuraldır.
[K][B]2. CO2 Miktarına Bağlı Sakal Yosunu Oluşumu: [/B][/K]
Eğer suda çözünmüş CO2 miktarınız çok azsa, düzenli vermediğiniz için günlük CO2 miktarınızda dalgalanmalar varsa ya da tank içindeki su sirkülasyonu zayıfsa sakal yosunun oluşması için mükemmel ortam oluşmuş demektir.
Sakal yosunundan muzdaripseniz ve CO2 katkınız düzensizse ilk düşünmeniz gereken CO2 seviyenizi yeterli seviyede sabit tutmak olmalı.
Eğer tankınızda CO2 takviyesi için bir düzeneğiniz yoksa sakal yosununun yanında benim gibi bir başka probleminiz daha olabilir. Bu da [B]biyojenik dekalsifikasyon[/B].
Biyojenik dekalsifikasyon en basit hali ile sudaki CO2 miktarı azaldığında ya da olmadığında bitkilerin CO2 ihtiyaçlarını suyun içinde bulunan diğer maddelerden (Kalsiyum bikarbonat) sentezlemesidir.
Bu bitki (ya da yosun) tarafından gerçekleştirilen kimyasal bir tepkimedir. Bitki kalsiyum bikarbonatı tepkimeye sokarak CO2, su ve kalsiyum karbonat (CaCO3) çıkarır. Karbonat sertliği ve toplam sertlik düşer. Ph yükselir.
Açığa çıkan kalsiyum karbonat özellikle elodea ve anubias gibi bitkilerin yapraklarında kireç gibi sert yapılar oluşturur.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/211822/130320202018111.jpg[/IMG]
[B]Görsel kirliliği şimdilik bir kenara bırakalım ve biyojenik dekalsifikasyon sürecinin sakal yosunuyla ilişkisine bakalım.[/B]
Eğer tankınızda yetersiz CO2 varsa, hali hazırda tankınızda bulunan sakal yosunları da fotosentez için ihtiyaç duydukları karbondioksidi biyojenik dekalsifikasyon tepkimesiyle temin etmeye çalışacak, ve bunu elodealardan çok daha kolay yapacak.
Bu süreç sonunda elodeanın yapraklarında biriken sertleşmiş kalsiyum karbonat sakal yosunları söz konusu olduğunda adeta bir zırh görevi görüyor. Sakal yosunları bu madde ile kaplanıyor ve hücre duvarları betonla örülmüşçesine güçleniyor. Bildiğimiz alg yiyiciler [Sae’nin sakal yosununu tüketmeyi sevdiği söylenir] için cazibesini yitiriyor.
(Bir kaynakta dekalsifikasyona uğramış sakal yosunlarının görünüm olarak elodea yapraklarındaki kireç birikimine benzediğini okudum ancak başka bir kaynakta bunu teyit edemedim.)
Bu arada, araştırma severlere bir dipnot ekleyim: Salyangozlar da biyojenik dekalsifikasyon kullanıyormuş ancak ters yönde. Yani girdi olarak kalsiyum karbonatı alıyorlar, kabuklarında kullanıyorlar; sonucunda ürün olarak CO2 oluşturuyorlarmış.
[B][K]3. Fazla Işıklandırma Bağlı Sakal Yosunu Oluşumu:[/K][/B]
Diğer tüm yosunlar gibi sakal yosunu da ışığı seviyor. Işık ne kadar güçlüyse ve fazlaysa o kadar hızlı yayılıyor.
Tankınızın günlük aydınlatma sürelerini düşürerek sakal yosununu azaltabilir hatta tamamen kurtulabilirsiniz.
[K][B]Peki sakal yosunundan kurtulmak için başka neler yapılabilir?[/B][/K]
[B]1. Mekanik Temizlik:[/B]
Sakal yosununa mekanik yaparken tankın içinde kazıma / fırçalama önerilmiyor. Kazıyarak ya da fırçalayarak kurtulduğunuzu düşündüğünüz sakal yosunu zerrecikleri bir başka noktaya yapışarak birkaç gün sonra size merhaba diyebilir [:P]
- Bitkinizin yaprağındaysa sadece o bitkinizin o yaprağını kesip atın.
- Zemin kumunuzun zerrelerindeyse dip çekimiyle o taneciklerden kurtulun.
- Filtre emiş basış boruları, ısıtıcı contaları gibi plastik yüzeylerdeyse bu parçaları tankın dışında akvaryumdan aldığınız suyun içinde temizleyin.
- Dekor olarak kullandığınız diğer objelerin üzerindeyse çıkarabiliyorsanız tankınızın dışında temizleyin. Çıkaramıyorsanız sizi bir sonraki maddeye alıyoruz.
[B]2. Sıvı Karbon İle Temizlik:[/B]
Excel diye de adlandırılan sıvı karbon, sakal yosunuyla mücadelede etkili bir araç. Dozunda kullandığınız sürece bitkileriniz için de faydalı.
Kullanma talimatında anlatıldığı şekilde uygulayabileceğiniz gibi enjektör yardımıyla (yine dozu aşmadan) direk sakal yosunlarının üzerine de püskürtebilirsiniz.
Bu noktada tankınızdaki sirkülasyonun da yeterli olması excelin her yere ulaşmasında önem taşıyor.
Excele maruz kalan siyah sakal yosunu bir süre sonra mor/kırmızı arası bir renge dönüyor; ardından şeffaflaşıyor. Tamamen öldüğünde ise beyaz oluyor. [Bu videonun 1:42 saniyesinden itibaren renk değişimlerini görebilirsiniz https://www.youtube.com/watch?v=wCAR2gjXwQA]
[B]3. Sakal Yosunu Tüketen Canlılar:[/B]
Bir diğer mücadele yöntemi de tankınıza menülerinde sakal yosunu bulunan canlılar eklemek. Sae olarak adlandırılan Siamese algae eater, karides örnek olarak verilebilir.
Kaynaklar:
https://www.thekrib.com/Plants/CO2/decalcification.html
https://www.jbl.de/tr/sss/detail?faqid=211&glossary_id=74
https://www.aquasabi.com/aquascaping-wiki_algae_bba-black-beard-algae
Beğenenler: [T]214296,CGDSNLR[/T][T]198466,OKIRATLI[/T][T]214092,Nursun[/T][T]205105,çulsuz[/T][T]10161,a.gumrah[/T][T]203728,menesc[/T][T]133013,Ulvi Özuğur[/T][T]191362,CaptainJava[/T][T]224095,Mycnr[/T][T]182085,Marslanoglu[/T][T]235480,√olkaπ[/T]
Teşekkür Edenler: [T]214296,CGDSNLR[/T][T]198466,OKIRATLI[/T][T]214092,Nursun[/T][T]125030,lemur[/T][T]203728,menesc[/T][T]133013,Ulvi Özuğur[/T][T]224095,Mycnr[/T][T]182085,Marslanoglu[/T][T]235480,√olkaπ[/T]
+1: [T]214092,Nursun[/T][T]224095,Mycnr[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 13 Mart 2020 20:56
[:)]Merhaba S. Yılmaz bey,
Öncelikle çok detaylı ve geniş bilgilendirmeniz , paylaşımınız , çeviriniz için ellerinize , dillerinize sağlık. Gerçekten son kelimesine dek faydalı ve güzel bir bilgilendirme anlatımı olmuş ve inanın benim gibi çoğu kişinin dikkatini çekecektir, lütfen sizi favorilerime ekledim bile,durmadan detaylı bilgi paylaşımına devam , takipteyim.[:iyi:][:)][:nazar:]
Öncelikle çok detaylı ve geniş bilgilendirmeniz , paylaşımınız , çeviriniz için ellerinize , dillerinize sağlık. Gerçekten son kelimesine dek faydalı ve güzel bir bilgilendirme anlatımı olmuş ve inanın benim gibi çoğu kişinin dikkatini çekecektir, lütfen sizi favorilerime ekledim bile,durmadan detaylı bilgi paylaşımına devam , takipteyim.[:iyi:][:)][:nazar:]
Teşekkür Edenler: [T]211822,Alcynone[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 13 Mart 2020 21:03
[:nazar:][QUOTE=CGDSNLR][:)]Merhaba S. Yılmaz bey,
Öncelikle çok detaylı ve geniş bilgilendirmeniz , paylaşımınız , çeviriniz için ellerinize , dillerinize sağlık. Gerçekten son kelimesine dek faydalı ve güzel bir bilgilendirme anlatımı olmuş ve inanın benim gibi çoğu kişinin dikkatini çekecektir, lütfen sizi favorilerime ekledim bile,durmadan detaylı bilgi paylaşımına devam , takipteyim.[:iyi:][:)][:nazar:][/QUOTE]
Güzel yorumlarınız için teşekkür ederim, umarım faydalı olmuştur [:nazar:]
S. Yılmaz Hanım olarak da düzelteyim [:$][EDIT]Alcynone,2020-03-13 21:04:19[/EDIT]
Öncelikle çok detaylı ve geniş bilgilendirmeniz , paylaşımınız , çeviriniz için ellerinize , dillerinize sağlık. Gerçekten son kelimesine dek faydalı ve güzel bir bilgilendirme anlatımı olmuş ve inanın benim gibi çoğu kişinin dikkatini çekecektir, lütfen sizi favorilerime ekledim bile,durmadan detaylı bilgi paylaşımına devam , takipteyim.[:iyi:][:)][:nazar:][/QUOTE]
Güzel yorumlarınız için teşekkür ederim, umarım faydalı olmuştur [:nazar:]
S. Yılmaz Hanım olarak da düzelteyim [:$][EDIT]Alcynone,2020-03-13 21:04:19[/EDIT]
Beğenenler: [T]214092,Nursun[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 14 Mart 2020 12:34
Bende sakal yosunu arka duvarı kaplayarak adeta fon gibi oldu. [:)] Çok fazla rahatsız etmiyor. Su değişimlerinde seviye düştüğü noktalarda suya karışmadan kazıyarak temizliyorum. Bitkilerin etkilenmiş yapraklarını kopararak uzaklaştırıyorum. Büyük taşları çıkarıp temizliyorum.
Beğenenler: [T]211822,Alcynone[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 16 Mart 2020 07:51
[QUOTE=lemur]Bende sakal yosunu arka duvarı kaplayarak adeta fon gibi oldu. [:)] Çok fazla rahatsız etmiyor. Su değişimlerinde seviye düştüğü noktalarda suya karışmadan kazıyarak temizliyorum. Bitkilerin etkilenmiş yapraklarını kopararak uzaklaştırıyorum. Büyük taşları çıkarıp temizliyorum.[/QUOTE]
Sizinki de gerçek sakal gibi görünüyor mu :) Aslında kontrollü çoğaltabilsek hoş bir dekor olabilir :)
Sizinki de gerçek sakal gibi görünüyor mu :) Aslında kontrollü çoğaltabilsek hoş bir dekor olabilir :)
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 16 Mart 2020 12:10
Tabi her şeyden önce, fazla aydınlatma, sertlik ve organik kirliliğin bir belirtisi. Görüntüsü zarar vermese de istenmeyen bir durum. Cansız yüzeylerde o kadar önemsemiyorum fakat bitkileri kapladığında gelişimlerine zarar veriyor.
Beğenenler: [T]211822,Alcynone[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
