Yosunlar hakkında herşey


Alper07Çevrim Dışı

Özel Üye
Kayıt: 01/04/2009
İl: Antalya
Mesaj: 583
Alper07Çevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 22 Kasım 2009 19:23

YOSUNLAR

Bitkiler yaşadığımız dünyanın anahtarıdır.Dünya üzerindeki canlıların hayatları bitkilere bağlıdır.Ancak bitkilerin çoğugüneş ışınları sayesinde besinlerini kendileri yaparlar.

Bitkiler iki grupta toplanırlar.Gruplardan birincisi çiçekli bitkiler yani kapalı tohumlulardır.bu bitkiler çiçekler üretirler.Gruplardan ikincisi ise çiçeksiz açık tohumlu bitkilerdir.Karayosunları,çiçksiz bitkileryani açık tohumlar grubunda yer alırlar.Çiçeksiz bitkiler grubunda karayosunları  dışındaki bazı bitkiler şunlardır:eğreltiotları,atkuyrukları,ciğeryosunlar.Suda ve akarada yaşayan basit yapılı ilkel canlıların genel adına yosun denir.Suda yaşayan yosunlara alg,karada yaşayanlara yosunlara karayosunu denir.suyusunları ve karayosunları akraba değildir. Çünkü,karayosunları bitki olarak kabul edilirken,suyosunları yani algler,bitkiler aleminin dışında tutulurlar.

ALGLER:

Büyüklüleri 3 mikrondan 62m2ye kadar değişebilenbitki benzeriilkel canlılardır.25.000 kadar değişik türü bulunmaktadır.

 

Bütün bitkiler gibi fotosentez yapabilirler.fakat diyer bitkler gibi yaprak,damar,kök,gövde sistemine sahip değillerdir.Algler bitkiler gibi ürerler.

Algler tropik ormanlardan ,kuzey kutbuna çok yakın bölgelere kadar yeryüzünün bütün bölgelerinde yaşarlar.Bazı algler toprakta yaşayabilir ve susuzluğa uzun süre dayanabilirler.Bazıları karaltında,çok az olmakla birlikte bazıları da sıcak su  kaynaklarında yaşar.

Yeryüzündeki fotosentezin yüzde 90’ı alglertarafından yapılır.Bu nedenle atmosferin oluşmasında alglerin önemli bir rolü olduğuna inanılır.

Algler okyonuslardaki bsin zincirinin önemli bir halkasıdır.Su içinde balina gibi yüksek yapılı canlıların varlığı bunlara bağlıdır.Algler tarih öncesi zamanlardan beri çiflik hayvanları için yem,insanlar için de besin maddesi olarak kullanılmıştır.besin değerinin sıfır olmasına karşın,rotein,guatr oranının düşük olması ,bu bölegelerdealglerin besin olarak kullanılmasına bağlanmaktadır.Algler ticari amaçla da fazla kullanılmaktadır.Örneğin 70’den fazla kırmızı alg türünden elde edilen maddeler balık konserveciliği,pişmiş balıkların taşınmasında ,sinama ve fotoğraf filmlerinin,güçlü tutkal ve yapışganların,çorba,sos,jöle,dondurma ve kremaların yapımında kullanılır.Esmer alglerden çıkarılan aljinil asitlerden ise  alkali tuzları elde edilir.

Şimdi de bazı suyosunu türlerini tanıyalım:

 

CİĞERYOSUNLARI:

Ciğer yosunları nemli yerlerde yaşayan,sporlarla üreyen çiçeksiz bitkilerdir.

YEŞİLBATTANİYELER:

Suyosunu türlerinden olan yeşil battaniyeler, yapışgan ve battaniye görünümde olan yosun türleridir.Bunlar uzun hücre zincirleri oluşturlar.

LİKENLER:

Likenlerin bazı türleri de suyosunları grubuna girmektedir.Bir liken iki farklı organizmadan oluşur.suyosunu adı verilen  çiçeksiz çok küçük bir bitki ve bir mantardır.Suyosunu hücrelerin,mantarların çok küçük iplikçilerinin arasında yaşar,Güneş ışığından yararlanarak yaptıkları besinlerden mantarlara aktarırlar.Mantar kendi besinini yapamaz,suyosunu olmazsa ölür.Likenler çok yavaş büyürler ve son derece uzun ömürlüdürler.

KARAYOSUNLARI:

Karayosunları ilkel,belli bir şekli olmayan yeşil bir bitki türüdür.25.000 kadar çeşidi vardır.Bazı türleri ancak büyüdükçe görülebilir.Bazı türlerinin uzunluğu 30 cm’yi geçebilir.

Alglerin ekonomik değeri vardır.Ancak karayosunlarının  ekonomik deyri yokturçkarayosunları çeşitli ağaçların tohum yatağı gibidir.Ağaçların olgunlaşan tohumları,gövdeye yapışmış olan yosunların üzerine düşer veya daha uzaktaki yosunların üzerine savrulurlar.daha sonra ise  orada çimlenerek kök salarlar.Bazı yosun türlerinden süs bitsikisi olarak yararlanılır.kara yosunları doğada kayaları,ağaç kütüklerini ve ormak tabanındaki artıkları örterek su tutucu ve toprak aşınmasını önleyici rol oynarlar.çiçeksiz bitkiler grubuna giren eğreltiotları ve atkuyrukları da ilkel bitkilerdir.Çiçekleri yoktur ve spor ürerler. Her iki türde 300 milyon yıl önce ortaya çıkmıştır.Günümüzde pek çok eğrelti otu bulunmakta,ancak yalnızca 30 kadar at kuyruğu türü bulunmaktadır.

YAPRAKYOSUNLARI:

Karayosunları grubuna ait denizler ve tuzlu sular dışında dünyanın hemen heryerinde yaşayan 15.000 kadar ilkel bitkinin oluşturduğu sınıfa yaprak yosunları denilir.Yaprak yosunlarının boyları mikroskobit olanlardan tutunda boyları 1 metre olanlara kadar değişmektedir.yaprakyosunları parçalanıp toprağa karıştığında çiçekli bitkilere besin sağlar.Bunun dışında üstünü örttüğü toprağı koruyarak ve fazla miktarda su emerek erezyonun önlenmesine de yardımcı olur.

Kaynak : 2000 yılı Öncü Çocuk Dergisi.

Fotoğraflar Google den alıntıdır.

Alper072009-11-22 19:28:03

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

myıldız81Çevrim Dışı

Kayıt: 27/05/2009
İl: Istanbul
Mesaj: 1926
myıldız81Çevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 22 Kasım 2009 22:53
Değerli bilgiler için teşekkür ederim....Göz%20Kirpma

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir