10 Aylık akvaryum gelişimi (güncelleme sf.16)

Bu oranları satıcının yazdığı kullanım miktarlarına göre uyguluyorum.yanlız satıcı bunları haftalık kullanım miktarı olarak belirlemiş. mesala potasyum haftada 60 ml 100 litre için diyor ama ben su değişiminde suyun %100  ünü değiştirdiğimi varsayıp 4 günde bir 1 haftalık tarife uyguluyorum umarım anlatabilmişimdir  Demiri bilerek azalttım içimden bir ses alg oluşumuna neden olduğunu söylüyor emin değilim ama.

"Peki ne kadar gübre koymalıyım." İşte en zor soru bu!

      Doğru gübreleme yapabilmek için bazı testlere ve cihazlara ihtiyaç vardır. Öncelikle en temel besin maddelerinden başlanır.  Bunlar CO2, K, kalsiyum(Ca), magnezyum(Mg) dur. Öncelikle uygun dozda CO2 (30-40 ppm) takviyesi yapılmalıdır. Su sertlik testi (GH) yapılarak su sertliği ölçülür eğer su çok yumuşak ise(5 den düşük) Ca ve Mg ilavesi uygun oranlarda yapılır.  Su yeterince sert ise Ca ve Mg ilavesine gerek yoktur. Potasyum(K) sularda yeterli miktarda bulunmaz bitkilerin hitiyacı oldukça yüksektir.  Güvenle kullanılabilecek bir maddedir.  Potasyum seviyeside uygun düzeye getirilmelidir(20 -30ppm).  Bu maddeler yüksek miktarda kullanılırlar ve çok az veya aşırı fazla olmadıkları sürece ciddi sorun yaratmazlar geniş bir aralıkta kullanılabilen maddelerdir.

     Diğer besin maddeleri NP, demir(Fe) ve Micro elementleridir . Bu maddeleri özellikle ayrı olarak incelemek daha doğru olacaktır.  Bu maddeler bahsetiğimiz ince bir sınırda ayarlanması gereken maddelerdir.  Dengesizlikleri algea oluşumunu ciddi anlamda tetikler. Bu maddelerden azot(N) nitrat olarak akvaryumlara katılır.  Nitrat biyolojik filtrasyon sonucuda akvaryumda belli miktarda oluşan bir maddedir.  Test edilerek miktarı tespit edilir ve bu test sonucu doğrultusunda yeterli düzeyde değil ise ilavesi periyodik olarak yapılır. Fosfor(P) fosfat şeklinde akvaryumlarımıza katılır.  Yemlerden ve balık dışkılarındanda ortama karışır.  Test ederek bitkilerin kullandığı miktarlarda tanka katılmalıdır.  Demir (Fe) bitkilerin en çok kullandığı micro elementtir.  Test edilerek bitki ihtiyacı doğrultusunda suya ilave edilir.  Micro elementler karışım halinde satılırlar.  Test edilemezler bu nedenle gözlem doğrultusunda ve üzerlerindeki dozları başlangıç dozu alarak ayarlanmaları gerekir.  Fazla veya az olması algea gelişimine ciddi şekilde etki eder.  Doğru doz ince bir aralıktadır, bu nedenle doğru dozu bulmak zaman alabilir.

     Testler yaparak bu maddeleri eklememiz ve gözlem ile doğru dozu ayarlamaktan bahsettik. Bunu nasıl yapacağız.  Test edebildiğimiz maddeleri ayarlamak oldukça kolaydır.  En uygun gördüğüm gübreleme yöntemi 2 günlük gübrelemelerdir.  Bu gübrelemelerde uygun dozu şu şekilde ayarlamak mümkündür.

     Öncelikle tankın nitrat, fosfat ve demir değerleri tespit edilir.  Bu değerler yüksek çıkar ise yüksek oranda ve sık şekilde su değişimi yapılarak bu değerler en aza indirilir.  Oturmuş bir tankın nitrat değeri su değişimlerine rağmen genel olarak 2- 3 ppm arasında çıkar. Fosfat değeri genellikle 0,1 çıkabilir bu oldukça normaldir.  Demir 0 çıkacaktır dışardan eklenmediği sürece suda bulunmaz.  Eğer yeterince su değişimi yapılamıyor ise düşük çıkan maddeleri ekliyerek, yüksek olan maddenin kullanılmasını sağlamak gerekir.  Gerekli işlemlerin yapılıp su değerlerinin düşürüldüğünü farz ederek gübre ayarlaması yapalım.  Besin maddeleri düşük dozda verilmeye başlanmalıdır.  Bitkilerin bu besinleri alımı ve uyum sağlaması 2 hafta alabilir.

- Örnek başlangıç su değerlerimiz şu şekilde olsun;

Fosfat : 0,1

Nitrat : 3

Demir : 0

- Bu değerler doğrultusunda ilk gübrelememiz şu şekilde olmalıdır. Gübreleme sabah ışıklar yanmadan önce yapılır.

Pazartesi

Fosfat :  0,3 ppm düzeyine çıkarılır.(0,2 ppm eklenir)

Nitrat: 5 ppm düzeyine çıkarılır.(2 ppm eklenir)

Demir : 0,1 ppm düzeyine çıkarılır. (0,1 ppm eklenir)

Gübre: Üzerinde yazan dozda eklenir.

Salı

     Bu günün sonunda akvaryum ışıkları sönünce 2. gün bitmiş olur.  Nitrat, fosfat ve demir testleri yapılır. Eğer sonuçlar aşağıdaki gibi çıkıyor ise eklediğimiz gübreler kullanılmış demektir.  Bu dozlama 1-2 hafta boyunca sürdürülür.  Nitrat düşüş göstermiyor ise sadece su değişimlerinden sonra ilave edilebilir.  Nitrat biyolojik olarak akvaryumda üretildiğinden hep aynı aralıkta kalabilir.  Azalıyor ise sürekli 5ppm düzeyine çıkarmak gerekir.

Fosfat: 0,1

Nitrat : 3-5

Demir: 0

- İki hafta sonunda bitkiler nitrat başta olmak üzere diğer besinlerin kullanımına alışırlar.  Bu dönemde yosunlanma meydana gelebilir bunun nedeni henüz gerçek ayarlamayı yapmamış olmamızdır.  Ayarlamanın ikinci ve asıl evresi şu şekilde olmalıdır;

Pazartesi

Fosfat : 0,4 ppm düzeyine çıkarılır. (0,3 ppm eklenir)

Nitrat: 5-7 ppm düzeyine getirilir.( 2-4 ppm eklenir)

Demir: 0,2 ppm düzeyine getirilir. (0,2 ppm eklenir)

Gübre: Ambalaj üzerinde yazan dozda eklenir.

Salı

     Bu günün bitiminde tekrar değerler ölçülür.  Çıkan sonuç aşağıdaki gibi ise gübreler kullanılmıştır ve bir basamak daha üste çıkılabilir.  Eğer bu değerler daha yüksek çıkar ise bir önceki uygulamadaki doza geri dönmek gerekir.  Bunun nedeni artırdığımız doz bitkilere fazla gelmiştir.  Her besin aynı şekilde düşük çıkmaya bilir. Eğer bu besinlerden sadece birtanesi yüksek çıkar ise ( demir 0,1 çıkması gibi) o besin maddesi daha önceki gübrelemdeki dozda eklenmelidir.

Fosfat: 0,1 ppm

Nitrat: 3 -7 ppm

Demir: 0 ppm

Çarşamba

Fosfat: 0,5 ppm düzeyine çıkarılır.(0,4 ppm eklenir)

Nitrat: 7-8 ppm düzeyinde olmalıdır.(1-5 ppm eklenir)

Demir: 0,3 ppm düzeyine çıkarılmalıdır. ( 0,3 ppm eklenmelidir.)

Perşembe

     Bu günün sonunda testler tekrarlanır.  Çıkan sonuç doğrultusunda bir sonraki adım için gerekli miktarlar belirlenir.  Nitratta düşme veya sabit kalma yerine yükselme tespit ediyorsanız tanktaki balık yükünüz fazla veya çok fazla yemleme yapıyorsunuz demektir. Bunu kontrol altına almak gerekebilir. D eğerlere baktığımızda fosfat tükenmiş, nitrat uygun aralıktadır.  Fakat demir yüksek çıkmıştır, bitkiler tarafından tümü kullanılamamıştır. Bu durumda demirin ilavesi bir önceki yaptığımız gübrelemedeki dozda olacaktır(0,2 ppm).

Fosfat : 0,1 ppm

Nitrat : 5-8 ppm

Demir: 0,1

Cuma

Nitrat yeterli düzeyde olamasına rağmen artış yapmamızın nedeni fosfat ile dengesini korumak içindir. Daha önce yazımızda belirttiğimiz fosfat- nitrat dengesi büyük önem taşır.

Fosfat : 0,6 ppm düzeyine getirilir.(0,5 ppm eklenir)

Nitrat : 8- 10 ppm düzeyine getirilir(0-2 ppm eklenir)

Demir: 0,2 ppm düzeyine getirilir. (0,1 eklenir. Daha sonraki gübrelemelerde 0,2 eklenir)

Gübre : Aynı dozda ilave edilir.

Cumartesi

      Bu günün sonunda çıkan sonuçlar bir sonraki gübreleme dozlarını belirler.   Demir 0 çıkmıştır bu durum doğru dozu artık bulduğumuz anlamına gelir.  Fosfat fazla çıkmıştır bu durumda bir önceki gübreleme dozu doğru dozumuzdur(0,5 ppm).  Nitrat fosfat ile orantılı olarak ayarlanmalıdır.

Fosfat : 0,2 ppm

Nitrat: 6-10 ppm

Demir: 0 ppm

Pazar

     Haftanın son günü gübreleme yapmaya gerek yoktur.  Bitkiler yeterli besini depo edebildiklerinden bir problem meydana gelmez.  Bu günün sonunda veya öğleden sonra % 50 su değişimi yapılarak belirlediğimiz değerlerde gübrelemeye devam edilir.  Su değişiminden sonra uygun oranda (10-15ppm) potasyum ilavesi gerekli olacaktır.  Eğer su sertliği ve Kh düşük ise her su değişimi sonrası gerekli ilavelerin yapılması gerekir.

Micro Element Gübresinin Dozunun Ayarlanması

     Micro elementler çok düşük dozlarda kullanıldığından ölçerek ayarlamak mümkün değildir. Fakat diğer maddelerin kullanımı ve değerleri bize ipuçları verebilir.  Ayrıca bitkilerin göstereceği belirtilerde bu dozu ayarlamakta çok önemlidir.

    Öncelikle kullanıma tarif edilen dozda başlanmalıdır.  Bu dozda bitkilerde besin eksikliği belirtileri meydana geliyor ise, bu belirtilerin hangi madde eksikliklerini işaret ettiğini tespit etmeliyiz.  Eğer micro elementlerin eksikliğinden kaynaklanıyor ise gübreleme az miktarda arttırılmalıdır. 1-2 hafta sonunda halen aynı belirtiler ortaya çıkıyor ise gübreleme yine arttırılmalıdır.  Doz artışının etkisi ancak 1-2 haftada anlaşılabilir bu nedenle her 2 haftada bir problem devam ediyorsa dozu arttırmak daha uygun olacakıtr.  Eğer problem ortadan kalkmıyor ise en baştan micro element gübresi dışındaki maddelerin durumu kontrol edilmelidir.  Eğer belirtiler ortadan kalkmış ise aynı dozda gübrelemeye devam etmek yeterlidir.  Micro gübrelemenin artması daha önce bahsettiğimiz fosfat, nitrat ve demirin kullanımını arttırabilir.  Bu nedenle bu maddelerin dozlarının arttırılarak  tekrar ayarlama yapılması gerekebilir.  Herhangi problem yok ise ayarlamanın tekrarlanmasına gerek yoktur.

     Şimdi durumun başka bir yönünden bakalım. Bitkilerde besin eksikliği belirtisi olmamasına karşın yeterli büyüme sağlanamıyor ve algea oluşumu meydana geliyor ise micro element gübresi dozunu nasıl ayarlıyacağız ? Bu sorunun cevabını birkaç  yöntemle saptamaya çalışabiliriz. Öncelikle diğer tüm besin maddelerinin NPK, demir, CO2, kalsiyum ve magnezyum gibi ana besinlerin ortamda yeterli olduğundan emin olmamız gerekmektedir. Çoğu zaman bu ana maddeler ortamda uygun aralıklarda bulunmazlar. Bu durum bitkilerde ciddi bir eksiklik belirtisine yol açmasada büyümede yavaşlamaya neden olur.

     Ana maddelerin yeterli düzeyde olduğunu varsayarak öncelikle micro element gübresi dozunu arttırmaya başlarız her hafta düşük dozda artırırız ve bitki büyümesini ve algea oluşumunu gözlemleriz. Öncelikle doz artışı yapma nedenimiz doz fazla olsa dahi bitkiler büyük oranda bunu tolere edebilirler. Fakat dozun az olmasını kolay kolay tolere edemezler ve problemler hızlı şekilde kendini gösterir. Aynı şekilde büyümenin yavaşlaması düşük doza bağlı bir durumdur. Bitkilerin büyümelerinin hızlanması durumunda gübreleme bu dozda sabitlenebilir. Bitkilerin iyi gelişmeye başlaması sonucu algealerde bitkilerle yeterli besin rekabeti yapamayacaklarından gelişimleri durur.

     Bitki büyümesinin iyi tüm besin maddelerinin ortamda yeterince var olmasına karşın algea oluşumu ile karşılaşıldığında nasıl dozlama yapılabilir? Öncelikle akvaryum test edilir ve değerlerin normal olup olmadığına bakılır. Eğer değerler normal ise öncelikle az oranda micro element gübresi arttırılır. Bunun sebebi bitki gelişimi iyi görünmesine karşın bazı micro elementlerin yetersiz gelmesidir. Yavaş yavaş bitkilerin bu maddelere karşı açlık çekmelerine neden olabilir. Bu durum algealerin çoğalmasına ve bitkilerle rakabet edebilmelerine neden olur. Eğer gübreleme arttırılmasına rağmen yosunlanma sürüyor ise bu defa gübreleme dozu azaltılmaya başlanır. 2 hafta gözlemlendikten sonra algea oluşumu sürüyor ise doz biraz daha azaltılır. Algea oluşumu duruncaya dek işlem devam ettirilir. Bitki büyümesini etkilemeyecek dozlara kadar düşülmelidir. Bitkilerin gelişimi yakından takip edilmelidir. Algea oluşumunun durmasına rağmen bitki gelişiminde bir problem gözlenmiyor ise doğru doz bulunmuş demektir.

     Eğer micro element gübresinin dozunu azaltırken diğer maddelerin test sonuçları (fosfat,nitrat,demir) yüksek çıkmaya başlıyor ise doz düşürülmemeli ve biraz yükseltip bu dozda kullanılmaya devam etmelidir. Bunun nedeni micro element gübresinin yetersiz gelmesi durumunda diğer tüm maddelerinde kullanımının azalmasıdır. Sürekli olarak eklediğimiz bu maddeler tüketilemediğinde birikmeye başlar. Aynı zamanda bu maddelerin az olması micro element gübresinin tüketimini azaltır. Bu nedenle micro element gübresi dozu ayarlanırken diğer maddelerin sürekli kontrol edilerek gerektiği yerde arttırılması önemlidir.

     Bitkilerin çoğalması ve büyümesi doğrultusunda tankın ihtiyaçları artar. Zaman içerisinde gübrelemenin arttırılması gerekebilir. Oturmuş bir tankın her ihtimale karşı haftada bir defa su değişiminden hemen önce test edilmesi oldukça iyi olacaktır.

     Bu yöntemler ile sonuca ulaşılamıyor ise mutlaka başka problemler mevcutttur. Bu problemlerin başında şunlar gelebilir.

a)      Uygun olmayan su sıcaklığı

b)      Fazla organik yük

c)      Fazla balık yükü

d)      Yetersiz filtrasyon  ve sirkülasyon

e)      Yetersiz filtrasyona bağlı amonyak artışı

f)       Kalitesiz micro element gübreleri.

g)      Yanlış ölçüm yapan test kitleri

h)      Ömrü dolmuş lambalar[/QUOTE]