Balığın Doğaya Yararı

Balık Gübresi ve Tarım da Kullanımı

Arkadaşlar gerek botanikçi bir akademisyen olmam gerekse akvaryum canlıları besleme hobisine olan ilgimden dolayı bu derlemeyi sizlerle paylaşmak istedim. Eğer nasip olursa bahsedilen konunun geliştirilmesinde ve farklı türlerinde bu sisteme eklenmesi amacıyla bilimsel bir çalışma yapmayı düşünüyorum. Genel olarak, bitkilerde Potasyum (K) çiçek açması, meyve vermesi için, Azot (N) yaprak ve üst gövde gelişimi, Fosfor (P) kök gelişimi için gereklidir. Tabi birde bunlara ilave olarak iz elementleri olarak bilinen, bitki bünyesine çok az verilen ve bitki bünyesi için olmazsa olmaz olan elementlerde var. Bu derlemede balık dışkısı (gübresi) ve ölmüş balıkların tarımda kullanılabilirliği üzerine bilgiler yer almaktadır.

Balık gübresi yüksek miktarda Fosfor içeriğine sahiptir ve önemli miktarda da Potasyum içermektedir. Ayrıca iz elementlerinden Demir (Fe), Manganez (Mn) ve Kalsiyum (Ca) içeriğide tarım için fazlasıyla tatminkar bir seviyededir. Balık ölüsü ise toprağa karıştığında bilinen tüm canlılar gibi toprağa organik azot vermektedir, ayrıca topraktaki doğal bakterilerin parçalaması sırasında bir miktarda toprağın ısınmasına fayda sağlar. Balık gübresi, kurutulup öğütüldükten (toz haline getirildikten) sonra özellikle üst gövdede, yapraklarda sorunu olan bitkilerde kullanılmalıdır. Zayıf topraklarda 1 metrekarelik alana 1.5 kilo, güçlü topraklarda yarım kilo yetebilir. Uygulanışı da kolaydır. Toprak yüzeyine bitkinin alt dallarından 5 santimetre uzaktan serpilmesi ve sulanması gerekir. Bir defalık uygulama toprağın Azot (N) ve Fosfor (P) ihtiyacını karşılar.

Balık ölüsü ile ilgili konuda hali hazırda hamsiler özellikle cılız “Caburga” toprak ıslahında bolca kullanılagelir, Kurutulmuş, un haline getirilmiş balık, yeni ekilen bitkilerde başlangıç gübresi olabilir. Bir sezon toprağa yetebilecek, sağlıklı gelişim miktarınca organik madde ihtiva eder. Toprak yüzeyine serpebileceğiniz gibi sulandırıp akşam tüm üst gövdeyi ıslatarak gübreleyebilirsiniz. Bu tip sıvı gübrelemeyi kuru yaz günlerinde tavsiye ederim. Toprak yüzeyindeki gübreler emilmek için biraz rutubet ister. Aksi takdirde bitkiyi yakar. Yalnız balık gübresi kokusuyla kediyi, köpeği bahçeye çekebilir, dikkat edin! Kuru kanın kokusu hayvanlar için ne kadar iticiyse, balığınki de o kadar cezbedicidir. Şimdi birazda bu işin profesyonelce yapıldığı su kültüründe tarım ve balık gübresinin kombine kullanıldığı Akuaponik sistemlere değinelim;

Akuaponik sistemde besin maddeleri bakımından zengin olan balık atığı, hidroponik üretim yataklarında bitkileri beslemek için kullanılır. Bu balık için faydalıdır çünkü bitki kökleri ve kök bakteriler sudaki balık için zararlı olan atıkları ayrıştırır. Bu besinler balık dışkısı, yosun ve çürümüş balık yemlerinden oluşur ve bu balık için toksikiteyi arttırmak yerine, hidroponik sistemde kullanılan yapay besinlere organik bir alternatif olarak kullanılır. Daha sonra hidroponik yataklar biofiltre gibi davranır. Balık tankından gelen sudan amonyak, nitrat, nitrit ve fosforu ayrıştırır. Sonuç olarak balık için temiz olan su tekrar balık tankına pompalanır.

Bitki kökleri ve bitki büyüme yatağı olarak kullanılan maddeler arasında yaşayan (azot bakterisi), besin döngüsünde öyle kritik bir rol onar ki onlar olmadan tüm sistem işlevselliğini kaybeder. Akuakültüre uyumlu tatlı ve acı su balık türlerinden Tilapia, Levrek, Alabalık en tercih edilen türlerlendir. Çünkü bu balıklar hem çok gübre verir hem de yüksek kalitede bitkilere yarayışlı gübre sağlar. Balıkların yetiştirildiği tanklar iyi kalitede suya ihtiyaç duyar ve bunu da bitkilerin doğal filtrasyon yöntemiyle sağlarlar. (Derlemedir)

Bir daha ki yazımda kendi çalışmalarımı paylaşmak dileğiyle.