Karbondioksit (CO2) Sistemi Kılavuzu


ata326Çevrim Dışı

Kayıt: 08/02/2011
İl: Istanbul
Mesaj: 534
ata326Çevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 15 Nisan 2011 00:55
Bilinmeyenlerle, korkularla ve risklerle dolu bir iş. CO2 sistemleri artık neredeyse bitki akvaryumlarının olmazsa olmazları. 

Ortada birçok risk var tabiki; tüpün yarılması, gaz sızıntısı vb problemler olası. Ama bu problemler siz gerekli önlemleri aldığınzda ve tüpün periyodik bakımlarını yaptırdığınız takdirde olma olasılığı en düşük problemler.

Üreticiler tarafından alınan önlemlerden başlıyayım ilk önce. Tüpün üzerinde sigortası vardır. Belirli bir basıncı geçtiğinde atarak içindeki gazı güvenli olarak tahliye eder. Regülatörün kendi güvenlik sigortası vardır. O da aynı şekilde basınç tehlikeli noktaya geldiğinde atarak yavaşça gazı tahliye eder. 

Neredeyse piyasadaki tüm pnömatik ürünleri 10 bar basınca dayanıklı olarak üretilmiştir. Sistem çıkşını 8 bardan yükseğe hiçbir zaman ayarlamayın. 1-2 bar ihtiyacınızı rahatlıkla karşılayacaktır.

Bizim alacağımız önlemler:
- Tüpü güneş alan, kalorifere veya diğer ısı kaynaklarına yakın yerlere kesinlikle koymayın. CO2 gazı büyük oranda genleşir ve basıncı yükseltir. Tehlike yaratabilir
- Bağlantıları yaparken tüm vanaların kapalı olduğundan emin olun.
- Bağlantıları yaparken teflon ve contaları uygun miktarda kullanın. 
- Bağlantıları sıkarken gevşek bırakmayın, sızıntı yapacaktır. Fakat çok sıkarsanız da vidaları çatlatma ihtimaliniz olur. 
- Tüpün mümkün olduğunca her gün basınç göstergelerini ve bağlantılarını kontrol edin.
- Tüpün periyodik bakımlarını yaptırın. Çoğu markada ilk 5 sene test yapılmıyor, sonra her sene tüp basınç ve dayanıklılık testine gönderiliyor.

Tüp almadan önce dikkat edilmesi gerekenler:
- Üretici firmanın belgelerini kontrol edin.
- Çelik kalınlığını sorun ve tüpün dikişsiz tüp olduğundan emin olun.
- Tüpün vanasını ve çevresini kontrol edin, kesinlikle hasarsız olmalı.
- Tüpün saf karbondioksit (CO2) tüpü olduğundan emin olun. Tozlu CO2 tüpleri balıklarınızı zehirleyecektir.
- Tüpün üzerinde mührü olduğundan emin olun, sahte dolum ve veya boşalmış, kullanılmış tüp size satılmaya çalışılıyor olabilir.
- Tüpün üst kısmına işlenmiş olan üretim tarihin, test ve çalıştırma basıncını kontrol edin. Sahip olduğunuz veya alacağınız diğer ekipmanla uyumlu olduğundan emin olun.

Sistem için gereken malzemeler:
- Saf CO2 tüpü (80 ile 300TL arasında üretim malzemesi ve boyutlarına göre değişir)
- Regülatör (50 ile 400TL arasında özelliklerine ve üretim malzemelerine göre değişir)
- İnce ayar vanası (Regülatörün üzerinde olanları vardır, ek olarak takılacaksa 10 liradan başlayıp 50-60 liraya kadar çıkarlar.)
- Difüzör/reaktör (En basitinden hava taşı 50 kuruşa alınabilir, ama verimli bir sistem için difüzörler 15-100lira arasında değişiyor, reaktörler ise 40 liradan başlayarak artıyor.)

Opsiyonel ekipman:
- Solenoid valf (20 liradan başlar, 500-600 liralara kadar çıkar. Ucuz olanları almak her zaman risktir, 70-100 lira civarında olan Avrupa yapımı ürünler tercih edilmelidir.)
- Zamanlayıcı röle (6 liradan 60 liraya kadar farklı model ve türleri bulunabilir.)
- pH kontrolcü (170-180 liradan 1500-1600 liraya kadar farklı model ve özellikte olanları bulunabilir.)
- İleri teknoloji yüksek verimlilikte reaktörler (100 liradan başlayarak artan fiyatları vardır)
- Gaz filtresi (çok nadiren ihtiyaç duyulur) (20-30 liradan başlayarak artarlar)
- Ek basınç göstergesi (5-6 ile 30 lira arasında farklı özellikte olan modelleri mevcut piyasada)
- Farklı akvaryumlara dağıtmak için ek bağlantı aparatları veya çoklu solenoid valfler
- Yüksek basınca dayanıklı polietilen hava hortumu


5kg tüplü sistemim:

Yakından bir görünüm:

Regülatör ve ek çıkış basıncı göstergesi:

Sağda ince ayar vanası, solda solenoid valf:

Solenoid valf:

pH Kontrolcü:


Damla sayacı:

Sistemin akvaryum arkasında görüntüsü:

Aklıma bir şeyler geldikçe ekleyeceğim. Umarım yararlı bir kılavuz olur.  ;)

Konuyu başlattığım forum (ilerlemeleri takip edebilirsiniz):

ata3262011-04-15 00:56:55

Beğenenler: [T]135915,mrcprz[/T][T]174446,kayback[/T][T]174244,M.Çelik[/T][T]156609,gokmgun[/T]
Teşekkür Edenler: [T]152067,bayezidibistami[/T][T]156609,gokmgun[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

orcristÇevrim Dışı

Özel Üye
[B]8507,1[/B] [B]6660,3[/B]
Kayıt: 16/02/2010
İl: Samsun
Mesaj: 582
orcristÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 15 Nisan 2011 10:42
Merhaba İbrahim Bey,

Co2 sisteminin tehlikelerinden korkan birisi olarak yazınız için sizi tebrik ediyorum.. 

Umarım yazınızı biraz daha kapsamlı hale getirirsiniz. (örneğin; göstergelerin ne anlama geldiği, olası bir tehlike anında ne yapılması gerektiği gibi..) Ben patlama olasılığından daha çok gaz sızıntısı riskinden endişe ediyorum, Gaz sızıntısı için CO2 alarm sistemleri mevcut mudur, ya da ihtiyaç var mıdır?

200 TL civarlarında işimize yarayacak Ph kontrol cihazları bulunuyor mu gerçekten? Bildiğiniz bir link varsa paylaşır mısınız?

Teşekkür ederim..

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

ata326Çevrim Dışı

Kayıt: 08/02/2011
İl: Istanbul
Mesaj: 534
ata326Çevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 15 Nisan 2011 12:22
Merhaba Hakan Bey,

Göstergelerle ilgili kısmı anlatmak güzel bir fikir, onu da kısa sürede konuya eklerim.

Genel olarak göstergeler tehlike göstereceği kısımlara geldiği takdirde koruma valfleri devreye giriyor. Örneğin regülatördeki soldaki gösterge 200 bara gelmeden tüpün üzerindeki patlama diski (190 bar) atmış oluyor. Böylece gazı güvenli biçimde tahliye ederek tüpü patlamadan korumuş oluyor.

Eğer ki patlama diski patlamazsa,  230 bar civarıydı yanlış hatırlamıyorsam, regülatörün üzerinde sigortası var güvenlik için. Bu durumda regülatör gazı tahliye ediyor.

200TL civarında işinize yarayacak pH kontrol cihazları tabiki mevcut. Ankara Nehir Akvaryum'dan temin edebilirsiniz.



ata3262011-04-16 01:03:12

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

orcristÇevrim Dışı

Özel Üye
[B]8507,1[/B] [B]6660,3[/B]
Kayıt: 16/02/2010
İl: Samsun
Mesaj: 582
orcristÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2011 21:57
Teşekkür ederim verdiğiniz bilgiler için,
peki gaz sızıntısı nasıl olabilir ve ne tür bir önlem alınabilir?

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

ata326Çevrim Dışı

Kayıt: 08/02/2011
İl: Istanbul
Mesaj: 534
ata326Çevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2011 22:06
Sistemi kaliteli parçalarla dikkatli biçimde kurduğunuz zaman gaz sızıntısının söz konusu olacağını düşünmüyorum.

Bunun için açıkçası alınabilecek pek bir önlem yok, bulmak zor ama CO2 dedektörü bulabilirseniz onlardan kullanabilirsiniz. Ya da tüpü havalandırılan bir yerde tutabilirsiniz, güneş almayan nemsiz ve serin bir balkon olabilir. Ama bunlar çok abartı önlemlerdir, genel anlamda izolasyonu ve kontrolleri düzgün yapılan bir tüpte sızıntı olmayacaktır. 
ata3262011-04-17 22:07:02

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

FistanÇevrim Dışı

Kayıt: 10/09/2009
İl: Izmir
Mesaj: 232
FistanÇevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2011 22:18
Co2 gazı sızıntısı bir tehlike yaratmaz, sadece tüpünüz erken biter. Co2 gazı sızıntısı için dedektör oldugunu da sanmıyorum.

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

ata326Çevrim Dışı

Kayıt: 08/02/2011
İl: Istanbul
Mesaj: 534
ata326Çevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2011 22:22

CO2 boğucu bir gazdır. Hızlı bir sızıntı tabiki tehlike yaratacaktır. Düşüncenize tamamen zıt düşünüyorum.

Ortamdaki CO2 yoğunluğunun artması, solunum fonksiyonlarımızı etkileyecektir. İlk evrelerinde uyku ve baş ağrısı ortaya çıkar, orta evrelerinde mide bulantısı ve hızlı soluma, ileri evrelerinde ise bayılma ve ölüm olmaktadır.

ata3262011-04-17 22:24:42

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

erbiÇevrim Dışı

Kayıt: 14/02/2008
İl: Ankara
Mesaj: 15
erbiÇevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 18 Nisan 2011 04:27

İbrahim Bey elinize sağlık gerçekten sağlıklı ve yararlı bir paylaşım olmuş.



İbrahim bey bir sorum olacak, regülatörünüzün üzerinde Argon yazıyor.Bu regülatörlerin Co2 tüplerinde kullanılması uygunmu.?

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

ata326Çevrim Dışı

Kayıt: 08/02/2011
İl: Istanbul
Mesaj: 534
ata326Çevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 18 Nisan 2011 19:20
Yanlış hatırlamıyorsam Argon ve CO2 karışımı gaz paslanmaz çelik kaynağında da kullanılıyor. Bu nedenle iki gaz için de kullanılabiliyor olması gerekiyor regülatörlerin. Genellikle karbondioksit ve argon gazları benzer özelliklere sahip olduğu için de CO2 ve Ar gazlarının regülatörleri ortak olarak kullanılabiliyor...



Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

ata326Çevrim Dışı

Kayıt: 08/02/2011
İl: Istanbul
Mesaj: 534
ata326Çevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 21 Nisan 2011 23:17
Gaz tüpleri, gerekli önlemler alınmadığı takdirde kolaylıkla patlayabiliyor. (CO2 tüpleri diğer birçok sınai gaz tüplerine göre çok daha güvenli) Birkaç video paylaşayım bu konuda, neden bu kadar önlem aldığımızla ilgili biraz fikir edinmiş olursunuz.


Bir fabrikadaki asetilen tanklarının patlaması:
http://www.youtube.com/watch?v=RoatgaQrK28&NR=1

İtfaiyeciler için yapılmış bir yangın söndürme çalışmasındaki istemli olarka yapılan oksijen-asetilen tankının patlaması:
http://www.youtube.com/watch?v=uUmLe9WCXX0&

Bu da içi dolu bir oksijen tüpünün vanasını çıkarmaya çalışan birinin başına gelen kaza. (Adam yaşıyormuş hala):
http://www.youtube.com/watch?v=9lw_fhNAIQc&

Dalış tanklarının vanalarının kesilmesiyle tüplerin gezmesi:
http://www.youtube.com/watch?v=tyINNUaXa8Q&

İlk 3 video CO2 tüplerinde olası olaylar değiller. Son videodaki tüplerin vanası kırıldığında veya kesildiğinde tüpün büyük bir hızla etrafta dolaşması tüm tüpler için geçerlidir. Onun için tüpleri mümkün olduğunca sabit ve sağlam bir yere koymanız. Gerekiyor ise duvar bağlantı aparatı kullanmanız ve veya tüpü sabitlemeniz bu açıdan önemli. Eğer neckringli tüpünüz varsa vana koruması kullanmanız iyi bir seçenek olacaktır. Sonra yan komşu kapınızı çalıp "Bu sizin mi?" demesin... 

Bu videolar sadece kötü durum senaryoları, en başında da dediğim gibi, eğer gerekli önlemleri alırsanız tamamen güvenli bir sistem.
ata3262011-04-21 23:17:37

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

orcristÇevrim Dışı

Özel Üye
[B]8507,1[/B] [B]6660,3[/B]
Kayıt: 16/02/2010
İl: Samsun
Mesaj: 582
orcristÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 23 Nisan 2011 10:21
Duvara sabitleme aparatları nerede bulunur bir bilginiz var mı acaba?

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

ata326Çevrim Dışı

Kayıt: 08/02/2011
İl: Istanbul
Mesaj: 534
ata326Çevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 23 Nisan 2011 12:53
Yangın söndürme tüpü satan yerlerden temin edebilirsiniz...

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

erbiÇevrim Dışı

Kayıt: 14/02/2008
İl: Ankara
Mesaj: 15
erbiÇevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 28 Nisan 2011 01:21
İbrahim Bey emeğimize sağlık süper ötesi bir çalışma olmuş.Yeni bitkili akvaryum kuracaklara el kitabı kesinlikle. :)

[QUOTE=erbi]İbrahim Bey emeğimize sağlık süper ötesi bir çalışma olmuş.Yeni bitkili akvaryum kuracaklara el kitabı kesinlikle. :)[/QUOTE] İbrahim Bey bu çalışmanızın videolu anlatımını paylaşmanız mümkünmüdür.? ( Tüp bağlantılarının.)İşte o zaman olay budur.

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

ata326Çevrim Dışı

Kayıt: 08/02/2011
İl: Istanbul
Mesaj: 534
ata326Çevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 29 Nisan 2011 16:00
Neden olmasın, zamanım olduğu bir ara tabiki yapabilirim... :)

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir