NAZAR Duası ve meali

Nazar, Arapça “nazara” kelimesinden dilimize geçmiş olup bakış, bakma anlamındadır. Dilimizde ise nazar kelimesi, kem (kötü) gözün, kem bakışın neden olduğu göz değmesi anlamında kullanılmaktadır. Arapça’da göz değmesi için isabetül-ayn tabirini kullanılmaktadır.

Dinimizce nazar yani göz değmesi haktır, gerçektir. Ebu Hureyre (R.A.)dan rivayete göre Hz.Peygamber (S.A.V.) Efendimiz “Göz değmesi olayı doğrudur, haktır.”¹ buyurmuştur.

Müfessirlerin birçoğu “O inkâr edenler Zikr’i (Kur’an’ı) işittikleri zaman, neredeyse seni gözleriyle devirivereceklerdi…”² ayet-i kerimesinde geçen “gözleriyle devirivereceklerdi” ifadesini nazar (göz değmesi) manasında tefsir etmişlerdir.

Nazarın nedeni duygu yoğunluğudur. Nasıl ki öfke bedende belli bir etkiye sahipse, kıskançlık veya aşırı sevme, beğenme gibi duygular da göz üzerinden dışarıya etki edebilmektedir. Bu nedenle insan bilerek veya bilmeyerek nazar edebilir.

Nazar kavramının batıdaki ifadesi, psikokinezidir. Nazar olayında iyi niyet ve yoğuşmaya göre alıcı ile verici uçlardan geçen bir “ark” oluşmaktadır. Gıbta, övünme, imrenme gibi dostça duygular, hatta ebeveynlerin; çocuklarına sevgisi, nazarın küçük dozda uğratma sebebidir. Nazara uğrayan kişi,ÇOK SIK ESNER VE SIKILIR. Asıl uğursuz nazar, "HASET" duygusundan gelişir. Bu duyguda, düşmanlık, kin ve intikam mevcuttur. Nazarın dozajında bu haset duygusunun şiddeti çok önemlidir. Haset duygusu ne kadar şiddetli olursa, nazarın gücü de o kadar şiddetli olur.

Nazar olayı eşyanın özelliklerindendir, bir eserdir, görünür. Fakat sırrının ve sebebinin ne olduğu Hak Teâlâ hazretlerinden başkasına malum olmaz. 

Yani nazar batıl değil, haktır. Nazara inanmak günah değildir. Günah ve batıl olan, nazardan korunmak için nazar boncuğu gibi din dışı adetlere inanmak ve bunlardan medet ummaktır.

Bu konuda halk arasında en çok yaygın olan inanışlar nazar boncuğu takmak, iğde dalı takmak, kurşun dökmek, tuz çevirmek, üzerlik yakmak vb. inanışlardır. Ancak, bunların tıp yönünden bir faydası olmadığı gibi, bâtıl inançlar devam ettirildiği için de bu tür davranışlar dinimizce haram kılınmıştır.

Resûlullah (S.A.V) Efendimiz nazarlık kullanmayı yasaklamış, bu gibi şeyleri üzerinde taşıyan kimselerin bey’atlerini kabul etmemiştir.³

Kurşun döktürmek de nazar boncuğu gibi bidat ve batıl inançlardan olup kesinlikle caiz değildir.

Nazarı hak kabul eden dinimiz, bundan korunmanın ve tedavinin çaresini de göstermiştir.

Nazardan ALLAH Teâlâ’ya sığınmalıdır. Abdullah b. Amir (R.A.) den rivayete göre Resûlullah (S.A.V) Efendimiz buyurmuştur ki:
“Kendisinin veya kardeşinin bir şeyi bir kimsenin hoşuna gidince bereketle dua etsin. Çünkü göz deymesi haktır.”⁴ Bereketle dua ise, şöyle yapılır:

“TebarekALLAH’ü ahsenü’l-halikine. ALLAH’ümme barik fîhi = Yapıp yaratanların en güzelini yapan ALLAH ne yücedir! Ne güzel yaratmış! Ey ALLAH’ım ona bereket ihsan eyle.”⁵

Bizlerce “MaşaALLAH, Tebarekâllah = ALLAH’ın dilediği oldu, ALLAH bereketli kılsın” denilmesi yaygındır.

Enes b. Malik (R.A.) den rivayete göre Resûlullah (S.A.V) Efendimiz:
 “Her kim hoşuna giden bir şeyi görünce:
“مَا شَاءَ اللهُ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ = MaşaALLAH. Lâ kuvvete illa billah = MaşaALLAH kuvvet yalnız ALLAH’ındır”⁶ derse ona göz zarar vermez.”⁷ diye buyurmuştur.

Nazara karşı korunma niyetiyle okunacak duaların başında Felak-Nas, Fatiha ve ayete’l kürsi gelmektedir.⁸  Her mümin bu duaları sık sık okumalı, ailesine de okutmalıdır. Ayrıca, Kalem suresinin 51. ve 52. ayetlerinin de nazara karşı tedavi edici özelliğinin bulunduğu söylenmektedir.

dipnot

(1) Buharî, Tıb 36, Libas 86; Müslim, Selâm 41, 42; Tirmizî, Tıb 19; Muvatta, Ayn 21; Ah¬med b. Hanbel, I, 274, 294
(2) Kalem suresi: 51
(3) Neseî, Zinet, 17; İbn Mace, Tıb, 39
(4) A. b. Hanbel; No:15273; 3/447
(5) Heysemi, Mecmau’z-Zevaid; 5/109
(6) Kehf sûresi:39
(7) Heysemi, Mecmeu’z-Zevaid; 5/109
(8) İbn Mace, Tıb, 34; Buhârî, Deavât, 12