phmetre kalibrasyonu

Sn.Arkadaşlar,

Formlardan sürekli takip ettiğim üzere,sadece ph ölçen veya co2 kontrollü ph metrelerde kalibrasyondan ve ayarından bahsediliyor.Kalibrasyona neden ihtiyaç duyulur?Bozan etkenler nelerdir?

b-Akvaryumlarda kullandığımız Ph metreleri etkileyen en fazla faktör yosun yani elektrode kirlenmesi(akvaryum içinde sürekli sabit durunlar)

c-Kullanılan pillerin kalite ve ömrü.

Kısaca akvaryumda kullanılan ph metrelerin aslında kaibrasyonu değişmiyor.Sadece kullanılan pil voltajı düştüğünde ya da elektrode kirlendiğinde bize hatalı değer veriyor.Biz kullanıcılar ise kalibrasyon bozuldu diye sürekli kalibrasyon yapıyoruz.

Peki çözüm nedir?

1-ph electrode veya kalem tipi elektrodeları  piyasan kolayca ucuza temin edebileceğiniz 3m potasyum klorür çözeltisi içerisinde sürekli tutarsanız veya kullanmadan 1 saat önce çözelti içinde tutmanız yeterli olacaktır.3m Potasyum klorür elektrodunuzu kimyasal temizliðini yaparak hatayı ortadan kaldıracaktır.

2-Cihazınız pil ile besleniyorsa,kullanmadığında pilleri cihaz içinde bırakmayınız ve mümkünse 3-4 ölçümden sonra pilleri yenilemeniz size doğru ölçüm sağlayacaktır.Hatta yüksek mA kapasiteli sarjlı pil sizi sürekli pil almak derdinden kurtaracaktır.

3-Adaptör ile çalışan ph metrelerde ise,elektrik genelde sabah 8 ile akşam 6 arasında elektrik tüketimi çok olduğundan voltajda düşme yapacaktır.Kalite cihaz bundan etkilenmeye bilir.Fakat normal kalitedeki ph metreler hatalı ölçüm yapar.Ancak gece yarısı sonrası yapılan ölçümle sabah yada akşam üzeri yaptığınız ölçüm arasındaki farkı göreceksiniz.

Bir nebzede olsa bilgi vermek istedim.

 

Saygılarımla...

 

lafayette2007-08-20 12:50:14

Sayın Ali Bey

Verdiğiniz bilgilere bazı ekler yapmak isterim.  pH ölçümleri çok fazla değişkenden etkilenebilen çok hassas ölçümlerdir. ISO'nun söylediğiniz kalibrasyon kalite kontrolları pH ölçüm cihazları için geçerli değildir. Çünkü pH ölçümü, ölçüm sırasında kullandığınız çözeltinin sadece H veya OH iyonlarının konsantrasyonundan etkilenmez, bunlar dışında en önemli parametrelerden biri ortamın sıcaklığıdır. pH metre ile aynı hidrojen veya OH konsantrasyonundaki ortamı (örneğin akvaryum suyu) farklı sıcaklık derecelerinde ölçtüğünüzde farklı pH değerleri elde edersiniz. Öyle ki iyi kalite ve hassas ölçüm yapabilen pH metrelerde pH ölçüm probunun yanında sıcaklık ölçen bir prob da bulunur. Bu kadar hassas ve kolay etkilenen bir parametreyi ölçerken doğru ölçüm için mutlaka sık kalibrasyon yapmak gerekir. Ben laboratuvarımda her ölçüm öncesinde mutlaka kalibrasyon yaptırırım ancak tabii bu kadar sık kalibrasyon akvaryum gibi amatör bir kullanım amacı için fazla pahalı olur çünkü pH metrelerin içinden çıkan kalibrasyon tamponlarını da sonsuza dek kullanamazsınız. Bu tamponları oda sıcaklığında, kapalı kutularda veya şişelerde ve mümkün olduğunca ışıktan koruyarak saklamalıdır. Genellikle pH ölçüm cihazları ile birlikte verilen kalibrasyon tamponları poşet içindedir ve çok kısıtlı miktarlardadır, ancak bu tamponları pH metre satan firmalardan ayrıca para ile bol miktarda alabilmek mümkündür.

pH metre probunun korunması için 3 Molar konsantrasyondaki KCl saklama için önerilen üniversal tampondur, ancak bu tampondan çıkarıp direk olarak ölçüm yapmak yanlış sonuçlara neden olabilir bu nedenle öncelikle probun ucu distile su ile yıkanmalıdır. Ayrıca potasyum klorür probun ucunu yosun veya kimyasallardan temizlemek için kullanılmaz, bu amaçla distile su kullanılmalıdır, 3 M KCl çözeltisi sadece probun hassas elektrotlarının korunması amacı ile kullanılır.

Ayrıca ayrıntılı bilgi için http://www.sinarinstruments.com/ph_olcumu.htm

 

saygılarımla

M.Ali 

Arkadaşlar çok güzel ve faydalı bir tartışma olmuş. Elinize emeğinize sağlık.

Sn.M.Ali

Eklemiş olduğunuz bilgiler için tesekkürler.Ancak bildiğiniz üzere ph metre çalışması probe içerisinde bulunan sıvı ile,ölçümünü yaptığımız sıvı arasında oluşan voltaj farklılığı ph olarak okunmakta.Ben yaptığım ph metrelerde sadece 1 kere kalibrasyon yapıyorum ve oda elektronik ortamda.Bu değerler ise probe girişinden 0 mv verşldiğinde ph 7 dir.164mv verildiğinde ph 4 ve 267 mv verildiğinde ise ph 2 olmaktadır.Ben kalibrasyonu bu sekilde yapıyorum ve sorun yok.Probu ph7 ve ph 4 solusyonuna daldırdığınızda ise aynı değerler gözüküyor.Dolayısıyla,surekli sıvı değiştirme gibi bir sorunum yok.

lafayette2007-08-20 12:54:00

Sayın Ali Bey

Katkı için çok teşekkürler. Dediğiniz gibi kalibrasyonu bir kez yapıp uzun süre doğru ölçüm yapabilmek pH ölçümünde olasıdır, söylediğiniz veriler sizin probunuzu çok iyi bir şekilde korumayı başardığınızı, aletinizin kalibrasyon doğruluğunun yanı sıra ölçüm geçerliliğinin ve tekrarlanabilirliğinin çok iyi olduğunu gösterir bu çok iyi, ancak piyasada satılan çok çeşitli pH ölçüm cihazları ve kitleri var, Bunların güvenilirlikleri ve ölçüm tekrarlanabilirlikleri çok farklı olabiliyor, yine de kendi deneyimlerime göre pH ölçüm cihazının kullanım sıklığına göre değişmekle birlikte kalibrasyonunun mümkün olduğunca sık yapılmasının faydalı olacağına inanıyorum. Aslında bence bu ölçüm yapacak kişinin ölçümü konusunda almak istediği risk ile orantılı bir tercihtir. Akvarum pH sı gibi sürekli benzer düzeylerin aynı pH metre ile ölçümleri bu riski azaltan önemli bir faktördür.

Saygılar

M.Ali

Sn.M.Ali,

Teşekkürler.Öncelikle akvaryum hobby'sine yeni başlayanlar için kalibrasyon sart.Ama zamanla ustalastıkca artık cıhazın hatalı olup olmadıgını akvaryum ıcıne bakarak bıle anlayabılyorsunuz.Paylasım ıcın tesekkurler.

tartışmanıza bende katılmak istedim, işim gereği pH metreyi nerdeyse hergün kullanıyorum ve pH metrenin kesinlikle belli periyotlarda kalibrasyona ihtiyaç duyduğunu söyliyebilirim. Hatta cihaz alınırken kalibrasyon kapsülleri ile beraber geliyor ve bu kapsülleri kullanarak kalibrasyonu çok kolay birşekilde yapabiliyorsunuz.

Bende Ph metreyi işim gereği hergün kullanıyorum.Kalibrasyon sıklığı değişiklik gösterir.Kimi haftada1 kalibrasyon isterken ayda 1 kalibrasyon isteyenlerde vardır.Genelde el pH metreleri haftada 1 kalibrasyon isterler.Zaten pH metrenin açıklamasında bu bilginin olması lazım.Burdaki önemli nokta ölçüm yapıldıktan sonra elektrotun 3 M KCI içersinde bekletilmesidir.Ayrıca kalibrasyon zamanı geldiğinde Ph metre sizi uyarır.pH 4 ve pH 7 solusyonlarıyla kalibrasyon yapılır.Kalibrasyona pH 7 ile başlamak gerekmektedir.Bu ek bilgileri paylaşmak istedim herkese kayıpsız günler.

bilgi paylaştıkça bilgidir.Herkese teşekkürler

Aldığım ph metre cihazın kullanım kılavuzunda kullanılmadığında kapağına musluk suyu koyarak musluk suyunda muhafaza edin yazıyor, bu bana biraz garip geldi, elektronik ph metreyi rahatlık için almıştım fakat her ölçümde kalibre etmem gerektiğini gördüm nerdeyse bu da çok can sıkıcı

Cihazınızla ilgili fazla bilgi yazmamışsınız o nedenle ancak genel ilkeler bazında birşeyler söyleyebilirim. Kapağı derken eğer probun ucuna kapatılan kapaktan bahsediyorsanız, benim bilmediğim bir yeni teknoloji çıkmadı ise prob uçları için saklama ortamı daha önce de belirttiğim gibi 3M KCl dür. Musluk suyu denmesi çok saçma geldi bana çünkü musluk suyunun bir standardı yoktur. Bölgeden bölgeye içindeki metallerin tuzların ve hidrojen iyonlarının miktarı değişebilir. bu durumda yaptığınız ölçümler çok etkilenecektir.
Kalibrasyona gelince ise pH ölçümünde kalibrasyon mümkün olduğunca sık yapılmalıdır, çünkü pH ölçümü birçok değişkenden etkilenen bir işlemdir ve o nedenle ölçümünüze yakın zamanda yaptığınız doğru kalibrasyonlar ölçümünüzün güvenilirliğini arttıracaktır.
Saygılar.

Hepinize bilgi ve tecrübelerinizi paylaştığınız için çok teşekkür ediyorum arkadaşlar...Ph ve sıcaklık probundan oluşan basit bir phmetreye sahibim.Cihaz yeni olmadığından (ikinci el ) yanında herhangi bir kalibrasyon çözeltiside bulunmuyor.Sorum şu olacak; kendim bu cihazı nasıl kalibre edebilirim?

Arkadaşlar belkı zor bir olay ama anlatayım.Bizim labarotuvarlarda kullandığımız veya ofisimizde kullandığımız cihazların onay yada servis hizmeti verebilir olabilmesi için kalıbrasyonları Türk Standartları Ensitütüsnde yapılır.Orada bu işi yapan uzmanlarla ya yüzyüze yada telefon ile bilgi alabilirsiniz diye düşünüyorum.Saygılar

Merhabalar,
kalibrasyonla doğrulamayı karıştırmamak gerek. Kalibrasyon yılda bir veya iki seçim size kalmış özel şirketlere gönderilerek yapılır ve sapmaları bu şirket üzerine yazar. Bizim yapmamız gereken doğrulamadır. Yani bunun için özel olarak üretilen sıvalarla ph belli tarihi geçmemiş olan bununla kıyaslamak eğer yalnış okunuyorsa bunu düzeltemek şimdi burda kafa karışıklığına meyil vermeyelim düzeltirseniz buda calibrasyon gibi gözükür ancak profesiyonel anlamda değildir ve ölçüm kurallarına uygun olarak çoğu zaman yapamayız. Probu hiç bir zaman pecete veya bezle silmeyin uçundaki gözenekler kolaylıkla tıkanır ve siz bunu anlayamassınız.