Melatonin hormonu,etkisi ve gerekliliği


RüzgardegirmeniÇevrimiçi

Kıdemli Akvarist
Kayıt: 12/04/2006
İl: Manisa
Mesaj: 5919
RüzgardegirmeniÇevrimiçi
Kıdemli Akvarist
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2009 18:30

Melatonin hormonu nedir?Ne işe yarar?Bu makalede bunlar üzerinde duracağız.

 

Melatonin hormonu nedir?

 

Melatonin hormonu epifiz bezindeki pineolosit hücreleri tarafından gece salgılanan bir hormondur.Gece salgılanmasının nedeni ise pineolosit hücrelerinin ışığa duyarlı olmaları ve yüksek ışık düzeyinde hormon salınımını kesmeleridir.Işığın şiddetinin azalmaya başlamasıyla salgılanmaya başlar ve tam karanlık ortam oluştuktan birkaç saat sonra maksimum düzeye çıkar.

 

Ne işe yarar?

 

Melatonin hormonunun çeşitli fizyolojik etkileri vardır.

 

Melatonin salgılanması gece arttığı için ve ışığa duyarlı olduğu için balıkların karanlık zamanında uyutulması en mantıklı olandır.Balıkların uyuyunca renginin açılması ise melatonin hormonunun bir etkisidir.Rengin açılması aynı zamanda melatonin sentezinin üst seviyelere çıktığı işaretini verir.Ayrıca melatonini en çok baskılayan ışık yeşildir.En az etki eden ise kırmızı ve mavinin tonlarıdır.

 

Melatonin salgılandığı süre boyunca tamir mekanizmaları devreye girer.Gün boyu oluşan stres ve dış etkenlerin vücudu kötü etkilemesi sonucunda vücut hasar görür ama karanlıkta melatoninin devreye girmesiyle birlikte sistemlerin işleyişi düzenlenmeye hasar görmüş bölgeler tamir edilmeye başlar.

 
Melatonin hormonu aynı zamanda biyolojik saatin düzenlenmesinden sorumlu olan hormondur.Bütün vücut fonksiyonlarını gece düzene sokarak,diğer güne sağlıklı başlamada yardımcı olur.

 

Melatonin savunma sistemini güçlendirir.Bunu da büyük ölçüde stresin etkilerini azaltarak ve vücuttaki bağışıklıktan 1.derecede sorumlu mineral olan çinkonun seviyesini kanda artırarak yapar..Melatoninin bu iki etkisi aynı zamanda yaşlanmayı geciktirici özelliktedir.Çünkü bünye daha sağlam bir hale gelir.

 

Hatta balıklarımız rahatsızlandığında onların daha çabuk iyileşmesini sağlamak için ışık miktarını kısmalı ve normalden erken kapamalıyız ki melatonin miktarı daha da artsın.

 

Melatoninin kanserleşmeyi ve vücutta meydana gelen mutasyonları baskılayıcı nitelikte olduğu saptanmıştır.Hatta bu durum insanlarda körlere ait örneklerle de onaylanmaktadır.Körler gözüyle ışığı göremediği için diğer insanlara göre daha fazla melatonin salgılamaktadır ve araştırmalar göstermiştir ki körlerde kanser olma oranı çok çok düşüktür.

 

Uzun olarak nitelendirdiğimiz günlerde yani aydınlığın fazla olduğu günlerde melatonin miktarı azalmaktadır.Kısa günler gelmeden önce bir uzun gün periyodunun uygulanması,yani ışığın ona göre ayarlanması ile beraber kısa günlere gelindiğinde üreme içgüdülerinde bir artış olur.Işığın üreme üzerindeki etkisi ise böyle açıklanabilir.Birçok türün sonbahar aylarında yavrulaması da bu nedenledir.


Aynı zamanda, melatonin büyüme hormonuyla paralel salgılanır. Büyüme hormonu da, melatonin de görece karanlık zamanlarda aktif olan salgılanırlar. İnsülin hormonu ise bunlara ters çalışır. Bu cümle bile başlı başına bir makale konusudur ancak özellikle ne işimize yaradığını kısaca ifade edecek olursak; akşam geç saatlerde balığın midesini doldurmak insülin hormonu miktarını artıracağı için yükselişe geçen büyüme hormonu ve melatoninin pik yapma zamanlarını geciktirecektir. Bu nedenle tok karınla uyumaya alınan balıklarda o gece gerçekleşmesi beklenen ve planlanan tam verimle büyüme sağlanamayacaktır.

 

Bahsedilenlerden de görüldüğü üzere ışık süresi ve periyodu büyük önem taşımaktadır ve balık sağlığıyla direk olarak ilişkilidir.Balıkların ışık görmesi gerekli olduğu kadar karanlıkta kalması da o derece önemlidir ve hormon seviyelerine direk olarak etki eder.

 

Onur ŞAHİN
(Şahsım veya akvaryum.comdan izin alınmaksızın başka bir yerde kullanılamaz.) 

 

 

 

 

unotim1232012-07-13 16:00:40

Beğenenler: [T]192910,tuzbuz[/T][T]196963,Karena[/T][T]193736,Ekrem Kaan[/T][T]204780,mahoed[/T][T]196575,Redkit[/T][T]223292,Kayhan09[/T]
Teşekkür Edenler: [T]189258,XOCOH38[/T][T]193736,Ekrem Kaan[/T][T]204780,mahoed[/T][T]196575,Redkit[/T][T]223292,Kayhan09[/T]
+1: [T]204780,mahoed[/T][T]196575,Redkit[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

Neothauma Çevrim Dışı

Kıdemli Akvarist
[B]14943,1[/B]
Kayıt: 30/06/2007
İl: Yurtdisi
Mesaj: 3420
Neothauma Çevrim Dışı
Kıdemli Akvarist
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2009 18:35
Güzel bir makale Onur abi.Beta gibi bazı balıklar loş ve karanlık sulardan hoşlanıyor ve bu da yaralı bölgelerinin daha çabuk iyileşmesini sağlıyor sanırım.Bir de şunu belirteyim:daha önceki betalarımından birinin kuyruk uçları az,diğeri daha çok hırpalanmıştı.Kuyruk uçları daha az hasar gören balığı ışık miktarı fazla akvaryumda tedavi ettim.Diğerini ışık olmayan bir akvaryumda.Işıksız yerde tedavi olan ve kuyrukları daha çok parçanlanmış olan betam daha çabuk iyileşti.Bunu bilmeden yapsam da makalenle paralel nitelikte.Tekrar teşekkürler.

Beğenenler: [T]223292,Kayhan09[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

muradÇevrim Dışı

Özel Üye
Kayıt: 08/10/2007
İl: Usak
Mesaj: 2323
muradÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2009 18:47
Onur biyolojik saat denilen kavramın da bir çeşit bilimsel bir açıklaması olmuş.
Ellerine sağlık.

Teşekkür Edenler: [T]10293,Hıcın[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

RüzgardegirmeniÇevrimiçi

Kıdemli Akvarist
Kayıt: 12/04/2006
İl: Manisa
Mesaj: 5919
RüzgardegirmeniÇevrimiçi
Kıdemli Akvarist
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2009 18:48

Aaa,en önemli yeri unutmuşum pardon,hemen ekliyorum.


Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

rastlantısalÇevrim Dışı

Özel Üye
Kayıt: 25/04/2008
İl: Istanbul
Mesaj: 4979
rastlantısalÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2009 19:12
Merhabalar.
Onur, herhangi bir nedenden ötürü hastalanmış balığı tamamen ışıksız ortamda neden beklettiğimizin çok net bilimsel açıklaması olmuş.
Emeğine sağlık kardeşim.
Saygılarımla.

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

Emre NarÇevrim Dışı

Kayıt: 13/10/2007
İl: Rize
Mesaj: 3138
Emre NarÇevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2009 20:16
Teşekkürler.
 
Umarım tüm gece boyunca akvaryum ışığını açık tutan akvaristler bu yazıyı okur da yanlış yaptıklarının farkına varırlar.

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

RüzgardegirmeniÇevrimiçi

Kıdemli Akvarist
Kayıt: 12/04/2006
İl: Manisa
Mesaj: 5919
RüzgardegirmeniÇevrimiçi
Kıdemli Akvarist
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2009 20:33
İnşallah Emre,bu yönde hiçbir bilgiye rastlamadığım için bir yazı yazma gereksinimi duydum.

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

UzumakiNarutoÇevrim Dışı

Özel Üye
Kayıt: 06/01/2007
İl: Hatay
Mesaj: 1905
UzumakiNarutoÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 17 Nisan 2009 23:16
Onur Abi, eline sağlık çok güzel bir çalışma olmuş. Melatonin hormonundan haberim yoktu iyi oldu bu makale.

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

alvinÇevrim Dışı

Kayıt: 21/05/2009
İl: Istanbul
Mesaj: 5
alvinÇevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 30 Mayıs 2009 10:48
Merhaba arkadaşım bitki tankı kurduğu için lapisteslerinin üzerindeki ışıklandırmayı bitki tankının üzerine koydu.Lapistesler günün büyük kısmını ışıksız geçiriyorlar nadiren ışık onların semtine uğruyor. Bu son günlerde kuyruklarını kapatarak( yelpazenin kapanmış hali gibi) vefaat etmeye başladılar. Bu ışıktan mahrum kaldıkları için olabilir mi?

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

RüzgardegirmeniÇevrimiçi

Kıdemli Akvarist
Kayıt: 12/04/2006
İl: Manisa
Mesaj: 5919
RüzgardegirmeniÇevrimiçi
Kıdemli Akvarist
Gönderim Zamanı: 30 Mayıs 2009 10:56
Hayır onun için değildir,bu daha çok tanktaki nitratın artışına benziyor.Arkadaşınıza söyleyin,düzenli olarak %30-40 luk su değişimi yapsın her gün.Bir hafta kadar uygulasın.

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

alvinÇevrim Dışı

Kayıt: 21/05/2009
İl: Istanbul
Mesaj: 5
alvinÇevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 30 Mayıs 2009 11:38
[QUOTE=unotim123]Hayır onun için değildir,bu daha çok tanktaki nitratın artışına benziyor.Arkadaşınıza söyleyin,düzenli olarak %30-40 luk su değişimi yapsın her gün.Bir hafta kadar uygulasın.[/QUOTE]

İlginiz için teşekkür ederim arkadaşıma söyleyeceğim eğer düzenli bir şekilde uygularsa sizleri gelişmeden haberdar edeceğim..Sağlıklı canlılar.

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

MthanÇevrim Dışı

Kayıt: 10/04/2010
İl: Ankara
Mesaj: 14
MthanÇevrim Dışı
Gönderim Zamanı: 28 Nisan 2010 02:13
Peki bitkili bir akvaryumda bitkiler için sürekli ışığa ihtiyacı var denirken balıkların da gece uyuması gerek denirken dengeyi nasıl kurmalıyız sizce?

Teşekkür Edenler: [T]10293,Hıcın[/T]

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

f.torresÇevrim Dışı

Özel Üye
Kayıt: 21/02/2010
İl: Izmir
Mesaj: 3000
f.torresÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 28 Nisan 2010 06:42
[QUOTE=Mthan]Peki bitkili bir akvaryumda bitkiler için sürekli ışığa ihtiyacı var denirken balıkların da gece uyuması gerek denirken dengeyi nasıl kurmalıyız sizce? [/QUOTE]
Denge şöyle kurulur maksimum 12 saat ışık yakılır gündüz iken gecede ışık yakılmaz balıklar gece rahat rahat uyur mukoza tabakalarıda tamir olur bu sırada.
f.torres2010-04-28 06:43:40

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir

aquamaniaÇevrim Dışı

Özel Üye
Kayıt: 08/11/2006
İl: Istanbul
Mesaj: 1533
aquamaniaÇevrim Dışı
Özel Üye
Gönderim Zamanı: 28 Nisan 2010 11:29
Dostum yine çok güzel bir araştırmaya imza atmışsın.Tebrikler.Demek ki ışık ne kadar faydalıysa karanlıkta o kadar faydalıymış !!Himmm

Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir